بررسی کمی و کیفی خشک‌دارها در توده‌های طبیعی جنگل‌های هیرکانی (مطالعه موردی: سری گرازبن جنگل خیرود، نوشهر)

اهمیت اکولوژیک خشک‌دارها موجب شده است تا جمع­آوری اطلاعات مربوط به آن‌ها به‌طور روزافزون گسترش یابد و در طرح‌­های مدیریتی مورد توجه قرار گیرند. با توجه به نقش کلیدی خشک‌دارها در اکوسیستم جنگل، مطالعه کمی و کیفی خشک‌دارها و تشریح چگونگی وضعیت آن‌ها پیش از هرگونه دخالتی حائز اهمیت است. در این پژوهش، برای مطالعه کمی و کیفی خشک‌دارها و تعیین نسبت حجمی آن­ها به حجم توده زنده سرپا، پارسل 307 واقع در شیب جنوبی راشستان‌های سری گرازبن جنگل خیرود انتخاب شد که تا تاریخ اجرای پژوهش، در آن بهره‌برداری انجام نشده بود. برای جمع‌آوری داده‌های مربوط به خشک‌دارها (قطر میانه ≥10 سانتی‌متر) و توده زنده سرپا (قطر برابر سینه ≥ 7/5 سانتی‌متر)  آماربرداری صددرصد انجام شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، متوسط تعداد در هکتار درختان زنده سرپا 357، خشک‌دارهای سرپا 8 و خشک‌دارهای افتاده 26 تکه محاسبه شد. همچنین، حجم در هکتار برای توده زنده سرپا 445/64 و برای خشک‌دارها 15/19 متر مکعب محاسبه شد. ممرز بیشترین سهم گونه‌ای را هم در توده زنده سرپا و هم در خشک‌دارها داشت. حدود یک‌پنجم از کل حجم خشک‌دارها از نوع خشک‌دارهای ایستاده بود و به‌طور تقریب نیمی از خشک‌دارها در مراحل ابتدایی پوسیدگی (درجه 1 و 2) قرار داشتند. در مجموع، نسبت حجمی خشک‌دارها به درختان زنده سرپا 3/4­% محاسبه شد. این مقدار کمتر از مقدار مطلوب خشک‌دارهاست که برای جنگل­‌های معتدله طبیعی درنظر گرفته می­شود و می‌تواند تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در منطقه مورد مطالعه را تحت تأثیر قرار دهد.